CT-colonografie

• Coöperatie Cohesie U.A.
• VieCuri Medisch Centrum
   

1 juli 2025

Eerstelijns diagnostiek = onder eerstelijnsdiagnostiek verstaat de NZa de diagnostiek (beeldvormende diagnostiek, functieonderzoek en laboratoriumonderzoek) die wordt verricht op verzoek van een eerstelijns zorgverlener in Nederland, meestal de huisarts of verloskundige. De huisarts blijft hoofdbehandelaar en is verantwoordelijk voor het terugkoppelen van de uitslag naar de patiënt. 

Verwijsindicaties 

• Patiënten met darm/buikklachten;
• Colorectaal carcinoom, poliepen of diverticulose uitsluiten;
• Indien er een hoge verdenking is op colorectaal carcinoom dan primair coloscopie;

Patiënten met een positieve iFOBT uit bevolkingsonderzoek darmkanker dienen verwezen te worden voor intake coloscopie. Aanvragen via ZorgDomein, route: Diagnostiek → Endoscopie → ‘coloscopie’.

Voordelen CT t.o.v. scopie

• Patiëntvriendelijker, beter te verdragen, met dezelfde diagnostische waarde; 
• Geen sedatie/pijnstilling noodzakelijk; wel een milde darmvoorbereiding; 
• Ook geschikt bij patiënten met een contra-indicatie voor coloscopie (antistolling, co-morbiditeit); 
• Geen intraveneus contrast noodzakelijk. 

Belangrijke aandachtspunten

• Voorzichtigheid is geboden bij patiënten met een kwetsbaar rectum bijvoorbeeld bij status na operatie voor rectumcarcinoom of bij proctitis; deze patiënten hebben een iets hoger risico op perforatie.
• Patiënten met een verdenking op diverticulitis hebben een contra-indicatie voor de CT-colonografie; eveneens een risico op perforatie.

Voorbereiding patiënt

• De patiënt wordt bij het aanvragen van de CT-colonografie mondeling geïnformeerd over de voorbereiding door de aanvrager. De patiënt ontvangt een afspraakbevestiging en een (digitale) folder (CT-scan dikke darm) van VieCuri Medisch Centrum. Het onderzoek kan plaatsvinden op locatie Venlo (elke dag) of locatie Venray (vrijdag).
• De patiënt gebruikt een laag vezelig dieet 2 dagen voor het onderzoek.
• Op de dag voor het onderzoek neemt de patiënt: 
       - Ochtend: 2x 5 mg Bisocadyl en 15 ml Magnesiumsulfaat. 
       -  Avond: 2x5 mg Bisocadyl.
• De avond voor het onderzoek drinkt de patiënt het flesje barium opgelost in 1 liter water.
• De ochtend van het onderzoek mag een licht ontbijt genuttigd worden.

Voorbereiding verwijzer

• Voorafgaand aan aanvraag recente (<6 maanden) labwaarden kreatinine en eGFR. eGFR verplicht invullen op aanvraagformulier.
• Voorbereidingsset aan patiënt meegeven. Patiënt start 2 dagen voor het onderzoek met de voorbereiding.

Aanvragen voorbereidingsset
Pakket met uitgeschreven dieet, laxantia en flesje barium kunnen op voorraad worden bewaard op de huisartsenpraktijk. Deze kunnen worden aangevraagd door contact op te nemen met de afdeling medische beeldvorming via de ‘Overleglijn zorgprofessionals’: 077 320 50 11. Na doorverbinden met medische beeldvorming kies voor ‘8, niet in de wacht’ voor intercollegiaal overleg.  

Aanvragen CT-colonografie
Aanvragen via ZorgDomein, route Diagnostiek → CT → ‘CT’ en kies na start aanvraag voor ‘CT colon’. 

Uitvoering onderzoek

• Voor het onderzoek krijgt de patiënt intraveneus Buscopan toegediend om de darm te laten relaxeren.
• Vervolgens wordt een rectumcanule ingebracht en koolzuurgas wordt in de darm geblazen.
• Er wordt een scan in rug en buikligging gemaakt (wanneer de patiënt niet op de buik kan liggen is dit in zijligging). 
• Het onderzoek duurt 15 minuten.
• Na het onderzoek kan de patiënt meteen naar huis.

Uitslag onderzoek
Het onderzoek wordt door de radioloog beoordeeld. Een verslag gaat per brief via Edifact naar de huisarts. De uitslag van het onderzoek wordt door de huisarts gedeeld met de patiënt. 

• P. Simons, radioloog, VieCuri Medisch Centrum
• Huisarts
   

• Aniek Bosgoed, transmuraal coördinator MCC Limburg-Noord, VieCuri Medisch Centrum

• Patiënteninformatie (folder) CT-scan dikke darm
• Regionale werkafspraak 'Intercollegiaal overleg (telefonisch)'

 

1 juli 2026